Kompresjoterapia w ciąży – po co? Jakie są korzyści?

Okres ciąży to czas, gdy organizm kobiety przechodzi wiele zmian. Wśród nich wyróżnia się nie tylko wzrost masy ciała, ale także zmiany hormonalne. Jest to czas, gdzie kobieta jest szczególnie narażona na pojawienie się uporczywych dolegliwości w postaci opuchlizny łydek, pajączków i żylaków. Jak temu zapobiec?

Żylaki nóg – ryzyko powstania

Schorzenia układu żylnego występujące właśnie podczas ciąży, najczęściej mają podłoże genetyczne i hormonalne. Jednak w grupie kobiet o podwyższonym ryzyku pojawienia się żylaków w okresie ciąży są również te panie, które:

• zmagają się z nadwagą,
• borykały się z żylakami jeszcze przed ciążą,
• dość znacznie przybrały na wadze w okresie ciąży,
• mają siedzący tryb życia,
• noszą zbyt dopasowane ubrania.

W takim przypadku należy jak najszybciej pomyśleć o tym, by zapobiegać powstawaniu żylaków, tym bardziej, iż mają one tendencję do dalszego rozprzestrzeniania się podczas kolejnych ciąż. Idealnym rozwiązaniem wówczas jest kompresjoterapia w ciąży, która niweluje nie tylko ryzyko powstawania żylaków, ale także pomaga uporać się z uczuciem ociężałych nóg, drętwieniem łydek, a także opuchlizną kończyn dolnych.

Co to jest kompresjoterapia?

Kompresjoterapia to jedna z bezpiecznych metod leczenia choroby żylnej, polegająca na mechanicznym zmniejszeniu poszerzonego naczynia żylnego i wsparciu domykania zastawek. Stopień ucisku jest dostosowany do potrzeb konkretnego pacjenta, dlatego bardzo ważne jest, by nie zmieniać go samodzielnie, bez konsultacji z lekarzem.

Kompresjoterapia polega na systematycznym noszeniu specjalistycznych wyrobów medycznych o stopniowym ucisku. W ten sposób pończocha usprawnia odpływ chłonny i żylny w nogach, a przez to wpływa na utrzymanie prawidłowego krążenia, zarówno żylnego, jak i chłonnego. Ponadto pończocha ma za zadanie zwiększyć również przepływ krwi przez żyły układu głębokiego.

Dzięki temu dochodzi do zmniejszenia ryzyka wystąpienia zakrzepicy żylnej, a także zniwelowania występującego obrzęku czy istniejących pajączków i żylaków.

Do głównych przyczyn ich występowania można zaliczyć siedzący tryb życia oraz brak aktywności fizycznej, czy zmaganie się z otyłością.

Kompresjoterapia bywa również stosowana podczas leczenia żył przy pomocy metod przezskórnych, a także po operacji żylaków.

W dalszej kolejności uciskanie za pomocą pończoch jest również stosowane w przypadku obrzęków kończyn dolnych, na przykład po operacjach, w niektórych chorobach, którym towarzyszy właśnie obrzęk kończyn, a także w leczeniu chorób związanych z występowaniem obrzęku, na przykład zakrzepica żył głębokich. Kompresjoterapię stosuje się również w przypadku występowania obrzęków w czasie ciąży.

Na czym polega kompresjoterapia?

Kompresjoterapia może być stosowana profilaktycznie. W tym celu stosuje się produkty o ucisku poniżej 20 mmHg. W przypadku występujących już dolegliwości w postaci żylaków czy pajączków zastosowanie kompresjoterapii powinien już zlecić lekarz. Podczas konsultacji określi on jaki ucisk jest zalecany. Sama kompresjoterapia jest oparta na prawidłowym bandażowaniu miejsc, w których występują wyżej wymienione dolegliwości, albo na zakładaniu na te miejsca specjalnych pończoch uciskowych.

Warto pamiętać, że pończochy muszą być zakładane w odpowiedni sposób. Przede wszystkim należy je zakładać zaraz po wstaniu z łóżka, gdy kończyny dolne są wypoczęte i nie doszło jeszcze do zalegania krwi i obrzęków.

Stosowane są głównie dwie klasy ucisku w standardzie ASQUAL:

• Najmniejszy ucisk, czyli 2 klasa kompresji ASQUAL, stosowany jest profilaktycznie lub gdy mamy do czynienia z niewielkim obrzękiem, łagodnymi żylakami lub uczuciem ciężkości nóg, a także w okresie ciąży.
• 3 klasa kompresji ASQUAL wywołuje większy ucisk i jest stosowana w leczeniu żylaków, zalecana w przypadku pojawiania się silnych obrzęków, ale o charakterze odwracalnym.

Kompresjoterpia w ciąży

Ciąża to czas, który niestety sprzyja powstawaniu żylaków kończyn dolnych, zwłaszcza jeśli kobieta jest szczególnie narażona na ryzyko ich wystąpienia. W takich przypadkach, zanim żylaki się pojawią, zaleca się stosowanie różnych metod, które zapobiegną ich wystąpieniu.

Przede wszystkim należy pomyśleć o utrzymaniu prawidłowej wagi w czasie ciąży. Wskazuje się, że optymalny dla organizmu wzrost wagi w czasie ciąży to 12 kg, choć niektórzy wskazują, że powinno być to 9 kg – czyli zwiększenie wagi o jeden kilogram w czasie każdego miesiąca ciąży. Duże znaczenie ma również zachowanie aktywności fizycznej, choć oczywiście o mniejszym natężeniu.

W tej roli doskonale sprawdzą się spacery. Warto również pamiętać o rezygnacji w tym okresie z odzieży, która ogranicza swobodne ruchy. Pomocne mogą okazać się również zimne prysznice.

Oprócz tego zaleca się również masaże kończyn dolnych oraz przyjmowanie witaminy C, która pomaga w utrzymaniu elastyczności żył. Oczywiście zarówno w przypadku zapobiegania powstawania żylaków, jak i w walce z tym problemem, pomocna będzie kompresjoterapia. Dlaczego? Otóż kompresja dla kobiet w ciąży jest zalecana, gdyż metoda ta w bezpieczny i nieinwazyjny sposób wspiera ich układ żylny poprzez:

• zmniejszenie średnicy żył,
• nadzorowanie prawidłowej pracy zastawek żylnych
• wspieranie mechanizmu pompy mięśniowej
• ograniczanie cofania się krwi do kończyn dolnych
• regulację przepływu żylnego
• zapobieganie tworzenia się zakrzepów krwi, a tym samy powstawania zatorów.

Dlatego warto w tym okresie skonsultować się z lekarzem i regularnie zakładać specjalne podkolanówki, pończochy lub rajstopy Kompresjoterapia w ciąży to także świetny sposób, by zapobiec powstaniu żylaków oraz niebezpiecznej zakrzepicy.

Trzeba jednak pamiętać, by stosować odpowiedni stopień ucisku, jeśli chcemy zniwelować ryzyko powstawania żylaków. W tym celu zalecamy 2 klasę ASQUAL. Natomiast wyższy stopień kompresji stosuje się wówczas, gdy żylaki już się pojawią.

Bibliografia:

1. Celińska-Lowenhoff M., Kompresjoterapia u ciężarnych. https://www.mp.pl/pacjent/zakrzepica/lista/107097,kompresjoterapia-u-ciezarnych. Data dostępu: 13.01.2019.