Skleroterapia, nazywana również ostrzykiwaniem, jest zabiegiem medycznym, znajdującym zastosowanie w leczeniu żylaków, pajączków i innych postaciach przewlekłej niewydolności żylnej. Charakteryzuje się ona wysoką efektywnością i stosunkowo niewielką inwazyjnością. Zabieg ten najlepiej przeprowadzać w okresie jesienno-zimowym ze względu na niższą temperaturę i niewielką dawkę promieniowania słonecznego.
Na czym polega skleroterapia?
Skleroterapia jest mało inwazyjną metodą leczenia przejawów przewlekłej niewydolności żylnej. Z tego powodu cieszy się ona znacznie większą popularnością aniżeli zabiegi operacyjne, które wiążą się ze stosunkowo długą hospitalizacją, a także wymagają czasochłonnej rehabilitacji. Lekarzem uprawnionym do kwalifikacji do skleroterapii jest flebolog. Przed tym najczęściej zleca wykonanie USG Dopplera, które pozwala dokonać oceny przepływu krwi w naczyniach krwionośnych.
Skleroterapia polega na wstrzyknięciu do „chorego” naczynia krwionośnego specjalnej substancji leczniczej, której celem jest wywołanie reakcji zapalnej i powstanie zakrzepu. Do nastrzykiwania wykorzystuje się: roztwory na bazie niejonowych detergentów, a także leki na bazie jodu. Wraz z upływem czasu, powstały na skutek nastrzykiwania, zakrzep ulega zwłóknieniu i zachodzi proces obliteracji, czyli zamknięcia światła naczynia. Zabieg ten zazwyczaj wykonuje się w znieczuleniu miejscowym (rzadziej zewnątrzoponowym) i trwa on zaledwie 15-30 minut. Co ważne, skleroterapia jest uznawana za metodę bezpieczną i bezbolesną.
Kiedy przeprowadza się skleroterapię?
Podstawowe wskazania do przeprowadzenia skleroterapii to:
- Żylaki naczyniowe.
- Żylaki głębokie.
- Żyły siateczkowate.
- Pajączki.
- Owrzodzenia żylakowe.
- Żylaki powstałe na skutek zabiegów operacyjnych (przez długotrwałe unieruchomienie).
Kiedy nie można przeprowadzić zabiegu skleroterapii?
Wśród podstawowych przeciwwskazań do przeprowadzenia zabiegu skleroterapii należy wymienić:
- Ciążę i karmienie piersią.
- Chorobę nowotworową.
- Chorobę układową tkanki łącznej np. reumatoidalne zapalenie stawów, twardzinę układową, chorobę Kawasakiego czy toczeń rumieniowaty układowy.
- Chorobę reumatyczną.
- Chorobę zwyrodnieniową
- Podeszły wiek (powyżej 80. roku życia).
- Zakrzepicę żył głębokich.
Jak się przygotować do skleroterapii?
Przed skleroterapią należy obligatoryjnie przestrzegać wszystkich zaleceń lekarza. W przeważającej większości przypadków zaleca się zażywanie leków na bazie rutozydu i witaminy C (np. Rutinoscorbin), który charakteryzuje się działaniem rozrzedzającym krew, co jest niezbędne do przeprowadzenia zabiegu. Oprócz tego należy wykonać szereg badań, w tym m.in. wspomniane już USG Dopplera.
Zalecenia po skleroterapii
Zabieg skleroterapii najczęściej wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych i nie wymaga hospitalizacji. Po jego przeprowadzeniu na kończynę zostaje założony opatrunek uciskowy, którego podstawowym zadaniem jest przyspieszanie procesu zwłóknienia i zamykania światła naczynia krwionośnego. Czas rekonwalescencji uzależniony jest od kilku podstawowych czynników, w tym m.in. od średnicy żyły i stopnia zaawansowania choroby. Rozpiętość czasowa jest dość duża i waha się od miesiąca do pół roku. Czas noszenia wyrobów uciskowych określany jest zazwyczaj przez lekarza.
Tuż po przeprowadzonej skleroterapii pacjent powinien spacerować przez ok. 20-30 minut w odpowiednio dobranym wyrobie uciskowym. Jest to bardzo ważne zalecenie – w tym czasie nie należy ani stać i leżeć. Oprócz tego w czasie powrotu do zdrowia zaleca się codzienne spacery na świeżym powietrzu. O czym jeszcze warto pamiętać? Przede wszystkim o tym, by unikać długotrwałego przebywania w pozycji siedzącej lub stojącej. Nie należy się również martwić o ewentualne obrzęki w obrębie kostki podczas noszenia opatrunku. Taki stan może się utrzymywać przez kilka, a nawet kilkanaście dni. Na liście zaleceń po skleroterapii można wymienić również unikanie gorących kąpieli.